Naszły mnie kolejne refleksje numeryczne (kolejne po „cuatro”, o którym pisałam tutaj). Nakreślę krótko sytuację. Wczoraj wybrałam się na targ, na stoisku z warzywami poprosiłam o pomarańcze. Gdy sprzedawczyni się do mnie zwróciła, wciąż byłam roztargniona po wcześniejszych kluczeniu pomiędzy stoiskami z krabami i krewetkami i oglądaniu żywych węgorzy w akwarium. Dlatego moja wypowiedź nie była zbyt precyzyjna.
– Hola, buenos días. Quería naranjas.
– Muy bien preciosa, ¿cuántas quieres?
– No sé, un par…
Ile pomarańczy dostałam? Dwie! Z dwoma owocami w garści zaczęłam więc już po raz kolejny snuć moje rozważania o wyrażeniu ilości przez un par i jego polskim odpowiedniku (czy na pewno?) parę.
Ile to jest un par?
Problemy (?) z tym wyrażeniem wynikają z podobieństwa do polskiego parę, który SJP PWN przyrównuje do słowa kilka:
parę — kilka. zaimek oznaczający w sposób przybliżony liczbę większą niż 2 i mniejszą niż 10 (SJP PWN)
Słownik Doroszewskiego podaje podobną definicję, mówi jednak o liczbie „od dwóch do dziesięciu włącznie”, mam jednak wrażenie, że definicja SJP jest bardziej aktualna w tym przypadku.
Gdy więc Jasiu idzie do sklepu bo mama posłała go po „parę pomidorów”, kupi zapewne kilka pomidorów, 4, może 5, tyle ile mu się zmieści w woreczku. Ale nie poprzestanie na dwóch!
Tymczasem gdy do sklepu idzie Juanito, wysłany przez swoją mamę po „un par de tomates„, z iloma pomidorami wróci do domu? Czy podobnie jak ja, dostanie dwie sztuki? Słownikowo, un par w hiszpańskim typowo oznacza dwa, dwie osoby lub rzeczy tego samego rodzaju:
1 Conjunto de dos personas, animales o cosas de la misma naturaleza o que tienen alguna característica en común: un par de libros; pasé un par de días fuera; la casa tiene un par de habitaciones grandes y otra más pequeña; había un par de niños jugando en la escalera. (The Free Dictionary)
lub też niewielką ilość elementów tego samego rodzaju (definicja, której nie znajdziemy w słowniku DRAE):
3. Conjunto pequeño de elementos de la misma clase Me iré un par de días. (The Free Dictionary)
W pewnym momencie zastanawiałam się, czy hiszpańskie un par de to zawsze tylko i wyłącznie DWA. Rozmawiałam na ten temat z hiszpańskojęzycznymi znajomymi i odpowiedzi nie były jednoznaczne, rozciągały się od 2 do 9. Ilość wyrażana przez un par de może znacznie się różnić w zależności od kontekstu i bardzo często przypomina to po prostu nasze polskie kilka.
Nos vemos en un par de días – Widzimy się za parę dni (2 dni, może więcej)
Ponme un par de lechugas – Proszę dwie główki sałaty (może zostać zrozumiane również „kilka” i dostaniemy 3 główki)
Jednak wrażenie, że nie są to do końca symetryczne słowa pozostało: przecież wszystko zaczęło się od tego, że prosząc o un par de naranjas dostałam dwie i tylko dwie! Zderzyło się to z moimi podświadomymi oczekiwaniami na „kilka”, dyktowanymi polskim doświadczeniem językowym, początkowo potwierdzonym danymi ze słownika DRAE. Nie mówiąc już o przykładach z przepisów kuchennych, w których bardzo często un par de określa ilość składników… i są to dokładnie DWIE sztuki. Przykład znaleziony w internecie: w liście składników: dos tomates por persona, w opisie przygotowania tego samego dania: Coloque un par de tomates por persona en un plato.
Myślę, że będę jeszcze testować un par de w innych warzywniakach, żeby sprawdzić ile sztuk mieści się w „parze”. Jeśli będziecie mieli okazję w najbliższym czasie wybrać się na hiszpańskie zakupy, to też Was do tego zachęcam. I koniecznie podzielcie się ze mną wynikami eksperymentu!
